Kenan Evren (1917-2015), Türk asker ve devlet adamıdır. Türkiye Cumhuriyeti’nin 7. Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Askeri kariyeri boyunca çeşitli önemli görevlerde bulunan Evren, 12 Eylül 1980 darbesi ile Türkiye siyasi tarihinde önemli bir rol oynamıştır.
Erken Yaşamı ve Askeri Kariyeri
Kenan Evren, 17 Temmuz 1917’de Manisa’nın Alaşehir ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Alaşehir, Manisa, Balıkesir ve İstanbul’da tamamladı. 1936 yılında Kara Harp Okulu’na girdi ve 1938 yılında teğmen rütbesiyle mezun oldu. Daha sonra Topçu Okulu’nu bitirdi ve çeşitli birliklerde görev yaptı.
1964 yılında tuğgeneral, 1967’de tümgeneral, 1970’te korgeneral ve 1974’te orgeneral rütbesine yükseldi. 1976 yılında Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atandı ve 1978’de Genelkurmay Başkanı oldu.
12 Eylül 1980 Darbesi
Kenan Evren, 12 Eylül 1980’de Türk Silahlı Kuvvetleri adına yönetime el koydu ve Milli Güvenlik Konseyi (MGK) başkanı olarak ülke yönetimini üstlendi. Darbenin gerekçesi olarak ülkede yaşanan siyasi istikrarsızlık, şiddet olayları ve ekonomik sorunlar gösterildi. Darbe sonrasında siyasi partiler kapatıldı, anayasa askıya alındı ve birçok siyasi lider gözaltına alındı.
Cumhurbaşkanlığı
1982 yılında yapılan halk oylamasıyla kabul edilen yeni anayasa ile Kenan Evren, 9 Kasım 1982’de Türkiye Cumhuriyeti’nin 7. Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. 1989 yılına kadar bu görevde kaldı. Cumhurbaşkanlığı döneminde, ülkenin siyasi ve ekonomik yapısında önemli değişiklikler yaşandı.
Emeklilik ve Sonraki Yıllar
Kenan Evren, 1989 yılında cumhurbaşkanlığı görevinden ayrıldıktan sonra emekli oldu ve aktif siyasetten uzaklaştı. Ancak 12 Eylül darbesi ve sonrasındaki uygulamalar, Türkiye siyasi tarihinde tartışmalı bir dönem olarak kaldı.
Kenan Evren, 9 Mayıs 2015’te Ankara’da vefat etti. Ölümünden sonra bile 12 Eylül darbesi ve dönemi hakkındaki tartışmalar devam etti. 2012 yılında çıkarılan bir yasa ile darbecilerin yargılanmasının önü açıldı ve Kenan Evren, 2014 yılında “anayasal düzeni zorla değiştirmeye teşebbüs” suçundan müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Ancak sağlık sorunları nedeniyle cezası infaz edilmedi.
Kenan Evren, Türkiye’nin modern tarihinde önemli bir figür olarak kabul edilir ve dönemi, ülkenin siyasi ve toplumsal yapısında derin izler bırakmıştır.